Inhoud boek


[ezcol_1half]

Ten geleide  8
Verantwoording  10

Deel I
Geschiedenis van de cisterciënzers in de
Noordelijke Nederlanden

Inleiding   13

Cisterciënzers. Het fenomeen   15
Benedictus  16
Het Nieuwe Klooster   18
Bernardus   20
Een klooster   20
De ideale plattegrond van een groot cisterciënzerklooster   21
Leven van het werk van hun handen   24
Stichting en stichters   28
Het onderlinge verband   30
De stamboom van de cisterciënzerkloosters in Nederland   31
De twaalfde eeuw   33

Friesland. Schiere monniken en grijze vrouwen   35
Naar Friesland   35
Grootgrondbezit   36
Schiere monniken   37
Cisterciënzers en de baksteenbouw   38
Noordelijke nuchterheid en zuidelijke godzaligheid   41

De Gouden Eeuw van de cisterciënzerinnen
Vrouwenabdijen bij de cisterciënzers   43
Geroepen of aan Christus uitgehuwelijkt?   46
Cisterciënzerinnenabdijen   46
De adel en de vrouwenkloosters   48
De rol van Kamp   49
Gelderse stichtingen vanuit Roermond   51
Hertog Hendrik I en de Brabantse stichtingen   52
Gravin Johanna van Constantinopel en de Vlaamse stichtingen in Zeeland   52
Andere vrouwenkloosters in Nederland onder Kamp   53

De Colligatie van Sibculo
Drie voortijdig afgebroken stichtingen in Holland   55
Geert Grote en abt Wilhelm van Kamp   55
Mariënkroon, Mariënhaven en Mariënberg alsnog doorgegaan   57
Abt Boyng   57
De Colligatie van Sibculo   59
Uitbreiding van de Colligatie   60
Bestaande kloosters en de Colligatie   64
De Colligatie na de opheffing van de kloosters in de Republiek   64

Watersnood, pest, hongersnood en oorlog
Watersnood   65
Pest en hongersnood   66
Oorlog   67
Bij de nieuwe bisdommen ingelijfd   68

De gedwongen opheffing van de kloosters
De Reformatie en de kloosters   69
De Beeldenstorm. Het begin van de Opstand in de Nederlanden   70
Na 1 april 1572   71
1579. De Unie van Utrecht   72
De stad Groningen. Noord-Brabant en Limburg. Roermond   73
1795. De Franse Revolutie   74
Voorlopige eindstand   74

Monniken van Sint-Bernards in Noord- Brabant
De abdij van Sint-Bernards-aan-de-Schelde 1246- 1796   76
Bezittingen en kerken in Noord-Brabant   77
De periode 1559-1796   77
Na 1796. Naar Bornem   78
De aanwezigheid in Noord-Brabant gecontinueerd   79

De priorij van Rijnwijk 1726-1779
Orval   82
Rijnwijk en Utrecht   83

De komst van de trappisten
La Valsainte. De strikte observantie van Dom de Lestrange   84
Westmalle en Darfeld   84
De tocht naar Rusland   85
Afscheiding van Darfeld onder Dom Bonhomme de Laprade   86
Terug naar Frankrijk. Hereniging van de trappisten   87
Naar Nederland. Zes trappistenkloosters, één trappistinnenklooster 88
Ontwikkelingen na 1965   92
De abdij Mariënkroon   92

[/ezcol_1half]

[ezcol_1half_end]

Deel II
De kloosters

De eerste stichtingen en hun vrouwenkloosters
Klaarkamp   98
* Sion (Onze-Lieve-Vrouw ten Dale)   106
* Nazareth (Genezareth)   108
Bloemkamp (Oldeklooster)   110
* Nijeklooster (Aula Dei)   117
* Mariënbosch   119
Aduard (Sint-Bernardusabdij)   121
* Trimunt   137
* Sint-Annen (Klein Aduard)   139
Ihlow (Schola Dei) (D.)   142
* Meerhusen (D.)   146
Gerkesklooster (Jeruzalem)   148
* Vrouwenklooster (Galilea)   151
Termunten (Sint-Benedictus in Menterna)   153
* Midwolda (Grijzevrouwenklooster)   157

De zelfstandige vrouwenabdijen
Jesse   162
Onze-Lieve-Vrouwe Munster in Roermond   167
Bethlehem bij Elkerzee   177
Sint-Servaasabdij in Utrecht   180
Ter Hunnepe (Mariënhorst)   188
Loosduinen   193
Waterlooze Werve (Maria’s Kamer)   199
Ter Hagen (Maria Blijdschap)   201
Mariëndaal   204
Binderen (Keizerinneplaats)   207
Mariënkamp in Assen (Maria in Campis)   211
Gravendaal (Gräfenthal) (D.)   216
Leeuwenhorst (Ter Lee)   220
Fürstenberg (D.)   226

De kloosters van de Colligatie van Sibculo
IJsselstein (Mariënberg)   230
Warmond (Mariënhaven)   234
Sibculo (Galilea)   237
De Heusdense kloosters Mariënkroon en Mariëndonk   240
Waarschoot (Onze-Lieve-Vrouw Ten Hove) (B.)   246
Sint-Salvator in Antwerpen (Pieter Potklooster) (B.)   248
Groot-Burlo (Mariëngaarde) (D.)   251
Klein-Burlo (Maria Wijngaarde) (D.)   254
Hemelspoort (Porta Coeli)   256
Monnickendam (Galilea Minor)   258
Zierikzee (Mariënhof)   261
Wateringen (Bethlehem)   263

Uithoven en huizen van Duitse cisterciënzerkloosters
De vestiging van Heisterbach bij Dordrecht   269
De uithof van Kamp bij Bergharen   272
Bezittingen van Gravendaal en Kamp bij Nijmegen. De Tempeliers   275
Stadshuizen van Gravendaal en Kamp in Nijmegen   276

Uithoven en huizen in Zeeland
Kloosterzande, een uithof van de abdij Ter Duinen   277
Uithoven van Ter Doest op de Zeeuwse eilanden   282
Bezittingen van Boudelo bij Hulst   284
Bezittingen van Cambron bij Hulst   286
Stadshoven van Ter Duinen, Boudelo en Cambron in Hulst   286

Uithoven en huizen in Noord-Brabant
Bezittingen en patronaten van Sint-Bernards aan de Schelde   288
Giersbergen, een uithof van Ter Kameren   288

Uithoven en huizen in Limburg
Abshoven, een uithof van Val-Dieu   291
Stadshoven in Maastricht   296
a. Stadshof en abdissenhuis van Hocht   296
b. Stadshoven van Val-Dieu   297
c. Stadshof van Herkenrode   298

Deel III
Overblijfselen, sporen, herinneringen, boeken

Wat is er in Nederland nog over?   301
Overzicht van de overblijfselen, sporen en herinneringen   303
Bronnen   323 
Register van namen 334
Verklaring van een aantal termen   339
Verantwoording van de illustraties   344

[/ezcol_1half_end]